Dziennikarstwo – jakie jest, jakie być powinno?

Dotychczas odbyło się sześć zjazdów: po dwa w Krynicy Morskiej, Sarbinowie i w Warszawie. Wzięło w nich udział łącznie 50 dziennikarzy. Wśród uczestników byli przedstawiciele różnych  mediów: prasy, radia, telewizji, gazet i portali internetowych,  z różnych regionów kraju i różnych stowarzyszeń. Podczas zajęć seminaryjno- warsztatowych mówiono  zarówno o przepisach obecnie obowiązujących, jak i o propozycjach zmian  dostosowujących nasze prawo do prawa unijnego. Jednak największym zainteresowaniem cieszyły się zagadnienia związane z dziennikarską codziennością, np. z ograniczaniem samodzielności i niezależności dziennikarza, brakiem stałego zatrudnienia i często niskiego wynagrodzenia. W dyskusji dominowały pytania: kto dzisiaj jest dziennikarzem, jaką rolę spełniają media społecznościowe, czy jesteśmy tzw. czwartą władzą i co może dziennikarz śledczy? Po to jednak, by środowisko dziennikarskie miało wpływ na proces stanowienia prawa, konieczne są silne, wyposażone w większe kompetencje stanowiące, organizacje medialne. Niestety obecne stowarzyszenia dziennikarskie, podobnie jak inne organizacje pozarządowe, w praktyce niewiele mogą zdziałać w zakresie stanowienia prawa. Nie oznacza to, że należy je zlikwidować, lecz trzeba je wzmocnić poprzez  poprawę zakresu i form współdziałania z gremiami ustawodawczymi.

Uczestnicy listopadowego zjazdu w Warszawie.
Wobec powyższego opracowano propozycje zmian dotyczące tych właśnie problemów.
Prawo autorskie i prawa pokrewne.
- Doprecyzowanie zapisów o „dozwolonym użytku” (art.23).
- Nowelizacja „tabel czystych nośników” (np. o smartfony i inne nowoczesne urządzenia).
Prawo prasowe
- Zredefiniowanie pojęcia „dziennikarz” jako zawodu zaufania publicznego, wprowadzenie pojęcia dziennikarza zawodowego.
-Zmiana definicji prasy (wprowadzenie definicji negatywnej, np. prasą nie są nierejestrowane blogi).
- Zmiana definicji wydawcy, doprecyzowanie obowiązku rejestracyjnego jako warunku bycia prasą,
- Wprowadzenie zakazu wydawania prasy przez organy administracji publicznej.
- Zniesienie odpowiedzialności karnej dziennikarza, redaktora  i wydawcy (także z Kodeksu Karnego – art. 212), pozostawiając jedynie odpowiedzialność cywilną.
Ustawa o podatku VAT
- Obniżenie stawek podatku VAT dla prasy i książki elektronicznej (umożliwia to dyrektywa Rady Europejskiej z 2.10.2018 r.)
Dyrektywa o audiowizualnych usługach medialnych (przyjęta przez RE – 02.10.2018)
- Pozostawienie wydawców i ich materiałów audiowizualnych poza zakresem podmiotowym dyrektywy, rekomendowanej do dalszego procesu legislacyjnego.
Inne propozycje
- Zainicjowanie działań organizacyjnych i merytorycznych w kierunku utworzenia samorządu dziennikarskiego (np. na wzór izby gospodarczej radców prawnych).
- Zainicjowanie działań organizacyjnych w kierunku utworzenia ogólnokrajowej reprezentacji związkowej dziennikarzy (ew. na bazie istniejących dziennikarskich struktur związkowych) w celu skutecznej obrony praw pracowniczych dziennikarzy.
- Podjęcie działań w zakresie otoczenia szczególną opieką seniorów dziennikarstwa, znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej,  w tym rozważenie możliwości utworzenia domu dziennikarza – seniora.
- Nawiązanie współpracy istniejących stowarzyszeń i organizacji dziennikarskich oraz partnerów społecznych ( w tym związków zawodowych) na rzecz poprawy sytuacji i statusu zawodu dziennikarza.