101 słów na piątek

Jednoczy czy dzieli?
Nadchodzące właśnie Święto Niepodległości podsuwa pytanie: czy to święto jednoczy, czy dzieli. Zwolennicy wspólnotowego myślenia tęsknią za czasami, kiedy święto jednoczyło. Prawdopodobnie marzą albo idealizują przeszłość. Otóż nigdy, nawet w obliczu ostatecznych zagrożeń nie można spodziewać się zgodności opinii i działania w jednym kierunku.
Co więcej, taka wspólnotowa zgodność bywa myląca, a nawet niebezpieczna, o czym dobrze wiedział Henrik Ibsen, autor dramatów, w których podawał w wątpliwość błogosławioną rolę „zwartej większości”, zawsze mającej rację. Może więc lepiej zamiast nawoływać do jedności mówić o umiarkowaniu i próbach zawieszenia głębokich waśni. Przynajmniej w chwilach, które ojcowie założyciele demokracji uznawali za warte radosnego świętowania.
(Tomasz Miłkowski)

„Wiśniowy sad” w reżyserii Pawła Łysaka z Teatru Powszechnego, pokazany w Rzeszowie podczas Festiwalu Arcydzieł, publiczność przyjęła powściągliwie. Spektakl przestroga przed nadciągającą katastrofą nie wzbudził wielkich emocji. Dopiero kiedy podczas rozmowy po spektaklu zabrał głos ukraiński aktor Artem Manuilov, grający starego sługę Firsa (a występuje w wojskowym moro), wywołał dreszcz.
Manuilov wspominał, że przed wybuchem pełnoskalowej wojny w Ukrainie ani on, ani nikt z jego przyjaciół w Charkowie nie spodziewał się takiej agresji Rosji. Wszyscy na pytanie o wojnę machali ręką i mówili, że jej nie będzie. A przecież nadciągała. Pewnie zawsze tak jest. Człowiek stara się szukać pociechy, zaprzeczając faktom.
(Tomasz Miłkowski)

Jacek Żakowski mówi w „Przeglądzie” – w rozmowie z Robertem Walenciakiem, że w Polsce nadal nie ma mediów publicznych. Że za PIS-u były media partyjne, a teraz są media rządowe. Niby trochę lepiej, jednak nie tak miało być. Żakowski mówi to nie po raz pierwszy, ale jakby grochem o ścianę. Zresztą wszystkie próby zreformowania mediów przypominają zasadę „Lamparta”: zmienić trzeba wszystko, żeby zostało po staremu.
Czyli byle jak?
Łatwo zwątpić w szansę efektywnej (nie efektownej) zmiany w mediach publicznych, choć jest światełko w tunelu. Nie sposób nie zauważyć, że TVP wzięła się za misję kulturową i święci prawdziwy triumf na polu telewizyjnego teatru, co by świadczyło, że jednak coś może się udać,
(Tomasz Miłkowski)

Jedni mówią, że szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego ma certyfikat bezpieczeństwa, drudzy, że nie. Jedni, że wedle wyroków nie ma. Inni, powołując się na tę samą podstawę prawną, utrzymują, że ma, bo dopóki trwa procedura odwoławcza… I tak dalej. Istna certyfiksacja. Jedni głoszą, że trzyosobowy skład Trybunału Stanu mógł wykluczyć 18 sędziów i miał prawo umorzyć postępowanie o uchylenie immunitetu swojej Prezes. Inni, przeciwnie, dowodzą, że prawa nie miał, że to należy do innych porządków prawnych. Mroczna mowa prawników pozostaje czytelna tylko dla wtajemniczonych. Jedno jest pewne: sprzedaż wódki po godz. 22.00 szkodzi tylko mieszkańcom Śródmieścia i Pragi Północ, pozostałym warszawiakom – nie.

(Tomasz Milkowski)

Edukacja zdrowotna, nowy przedmiot, choć (niestety) nieobowiązkowy, wywołuje wciąż niezdrowe podniecenie i protesty. Na ich czele zameldował się Episkopat wzywający rodziców, aby nie ulegli podszeptom zwolenników tego przedmiotu i chronili swoje dzieci przed moralnym upadkiem.
Co warte są lęki przed tzw. seksualizacją młodych wykazali prowadzący poranek w TVP Info. Zaprosili kilku posłów, zadając gościom pytanie, czym się różni owulacja od menstruacji. Wywołało to konsternację obecnych. „Nie wiem, nie pamiętam. Nie interesowałem się tym, przyznaję, nawet na biologii” – odpowiedział poseł PiS. Spory o edukację zdrowotną wpisują się w tradycję polskich kłótni w sprawach, o których spierający się nie mają nawet zielonego pojęcia.
(Tomasz Miłkowski)