101 słów na piątek

W konkordacie mowa o „przyjaznej autonomii”, która ma charakteryzować stosunki Państwa i Kościoła. Brzmi ponętnie, choć zawsze było odlegle od rzeczywistości. Z niepoliczonych odstępstw Kościoła od tej zasady można by złożyć niejedną księgę. Ale i tak starać się trzeba, a kiedy miarka się przebierze reagować. Tak się właśnie stało po nieprzyjaznych słowach, które padły z ust biskupów emerytów na Jasnej Gorze, dość obcesowo opisujących polskie władze państwowe. Minister Spraw Zagranicznych nie wytrzymał i wystąpił z uprzejmą prośbą do Stolicy Apostolskiej, aby powściągnęła swoich urzędników. To w relacjach z Kościołem nowość. Cóż, niech chociaż udaje że od polityki trzyma się z dala.
(Tomasz Miłkowski)

Nie mam na myśli tytułu filmu Kazimierza Kutza pod nęcącym tytułem „Upał” (1964). Wedle jednych to niemal arcydzieło, wedle drugich licha filmowa wersja Kabaretu Starszych Panów. Ale rzecz w upale prawdziwym, który zalewa Europę, w tym i Polskę, siejąc zgrozę, a nawet śmierć. Media doniosły o kilkuset ofiarach upału w Hiszpanii, przypisując zgony efektowi cieplarnianemu. Nie zmienia to jednak twardego stanowiska anty-ekologów, uporczywie twierdzących, że taki efekt w przyrodzie nie występuje, a wszystko to spisek Zielonych i połączonych sił lewactwa. Tymczasem, choć nikt nam nie wmówi, że białe jest białe, upał, czy nie, premier wciąż szykuje wietrzenie swojego gabinetu. Na upał?
(Tomasz Miłkowski)

Rzadko w tej rubryce pisuję o teatrze. Ale okazja szczególna: ostatnia premiera jedenastoletniej dyrekcji Pawła Łysaka w warszawskim Teatrze Powszechnym. Teatrze, jak powtarzał dyrektor za legendarnym poprzednikiem Zygmuntem Hübnerem – który się wtrąca. I rzeczywiście, Anna Smolar, nawiązując do głośnego filmu Agnieszki Holland „Kobieta samotna”, dała spektakl o kobiecie zdesperowanej, samotnie wychowującej dziecko w epoce cyfrowej, zdanej na samą siebie. Bez wsparcia albo ze wsparciem imitowanym przez dyrygowanie, manipulację i wykluczenie. Co więcej, mimo mocnej wymowy spektaklu, Smolar opowiada o tym z gorzką ironią a nawet humorem, zaskakuje oryginalną formą, tańcem i rapem. Na widzów czeka jednak niespodzianka: desperacja bywa groźna.
(Tomasz Miłkowski)

Znowu zapadnie cisza. Przed burzą? To się dopiero okaże. Tak czy owak, wirówka wyborcza zwolni tempo. Jeśli wybór okaże się trafny, otworzy ścieżkę do racjonalnych decyzji. A lista ich jest doprawdy niemała. Od naprawy chorego systemu sprawiedliwości po prawa kobiet. Bez dobrej współpracy rządu i nowego prezydenta nic się w tych sprawach nie zmieni na lepsze. Dlatego tak ważny jest moment za kotarką w tych wyborach. Slogan, że liczy się każdy głos, tym razem naprawdę wiele znaczy. Wyczuwa się już wyczekiwanie na chwilę wytchnienia i obniżenie poziomu emocji. Na razie jednak jeszcze wrze, bo za chwilę zapadnie werdykt wyborczy. To już?
(Tomasz Miłkowski)

Jak makiem zasiał. Po miesiącach jazgotu kampanijnego nastąpi cisza. Nie wiem, czy to dobrze. I tak będzie buzować, tylko pod pokrywką, a w dobie wszędobylskich sieci, każdy i tak może zostać ułowiony. A więc ta cisza tylko się wzmaga ukrytym hałasem. Inna rzecz, czy to zdrowo żyć w atmosferze nieustannych kampanii, kiedy następują jedna po drugiej i końca temu ani przerwy nie widać. Może mają rację ci, którzy sugerują, żeby wybór prezydenta zostawić Zgromadzeniu Narodowemu i trochę zaoszczędzić, nie tyle pieniędzy (bo to nie są jakieś gigantyczne koszty), ile niepotrzebnych nerwów. Skoro, jak powiedział pewien znany polityk, prezydent zarządza żyrandolami?
(Tomasz Miłkowski)